Czym różnią się pręty walcowane od ciągnionych?
Istnieje wiele różnych metod obróbki plastycznej stali. Do produkcji prętów wykorzystuje się najczęściej dwie z nich: walcowanie i ciągnienie. W naszym wpisie przyjrzymy się im, by następnie omówić różnice między prętami walcowanymi i ciągnionymi. Produkcja tych pierwszych jest tańsza, drugie są natomiast bardziej precyzyjne. Wybór właściwego produktu zależy od docelowego zastosowania.
Walcowanie i ciągnienie w produkcji stalowych prętów
Walcowanie to obróbka polegająca na plastycznym odkształceniu materiału, który jest wprowadzony między dwa współpracujące ze sobą walce. W produkcji stalowych prętów wykorzystuje się walcowanie wzdłużne. Walce o osiach wzajemnie równoległych obracają się w przeciwnych kierunkach, a materiał między nimi wykonuje ruch postępowy. Pręty mogą być walcowane na zimno i na gorąco. Metodą walcowania produkuje się nie tylko pręty, ale też różne kształtowniki, taśmy, czy blachy.
Ciągnienie to dalsza obróbka walcowanych lub wyciskanych prętów (te drugie to pręty z metali o niskiej plastyczności, których nie można odkształcać metodą walcowania). W uproszczeniu możemy opisać ten proces następująco: pręt jest przeciągany przez ciągadło z otworem o mniejszej średnicy. Wydłuża się, a jego powierzchnia staje się gładka.
Pręty walcowane do dalszej obróbki i pręty ciągnione o charakterystycznych właściwościach
Pręty produkowane różnymi metodami mają wiele zastosowań w budownictwie i przemyśle, to pręty stalowe okrągłe i pręty o innych przekrojach. Mogą być dostępne w formie bezpośrednio do użycia lub w formie półproduktów do dalszej obróbki. Proces produkcji prętów walcowanych jest tańszy, za to pręty ciągnione jako gotowe produkty mają precyzyjniejsze wymiary, są gładsze. Pręty ciągnione są wykorzystywane w produkcji części, które muszą się charakteryzować wysokimi wymaganiami jakościowymi, np. w przemyśle motoryzacyjnym lub medycznym.
Dodajmy przy tym, że w zależności od potrzeb pręty mogą być np. hartowane, zmiękczane, czy poddawane różnym obróbkom cieplno-chemicznej. Inny rodzaj obróbek to zmiana powierzchni, np. poprzez nawęglanie, czy azotowanie.
Różnice między prętami walcowanymi a ciągnionymi
Zasadnicza różnica między prętami walcowanymi a ciągnionymi wynika z metody ich produkcji. Pręty walcowane są uzyskiwane poprzez odkształcenie plastyczne materiału między dwoma współpracującymi walcami, co pozwala na szybszą i tańszą produkcję. W rezultacie pręty te mogą mieć nieco mniejszą precyzję wymiarową i gorszą jakość powierzchni. Pręty ciągnione natomiast, są wytwarzane przez przeciąganie pręta przez ciągadło z otworem o mniejszej średnicy, co prowadzi do wydłużenia pręta i uzyskania gładkiej powierzchni. Ten proces jest bardziej czasochłonny i kosztowny, ale daje lepsze rezultaty pod względem precyzji wymiarów i jakości powierzchni.
Wybór prętów w zależności od zastosowania
Wybór odpowiednich prętów zależy od docelowego zastosowania. Pręty walcowane są często stosowane w budownictwie, gdzie wymagania dotyczące precyzji wymiarów i jakości powierzchni są niższe, a koszty produkcji mają większe znaczenie. Pręty ciągnione są natomiast preferowane w przemyśle, gdzie wymagana jest większa precyzja wymiarów i lepsza jakość powierzchni, np. w produkcji części maszyn, narzędzi czy elementów motoryzacyjnych.
Wpływ obróbki cieplnej i powierzchniowej na właściwości prętów
Obróbka cieplna, tak jak hartowanie czy zmiękczanie, może znacząco wpłynąć na właściwości mechaniczne prętów. Hartowanie zwiększa twardość i wytrzymałość prętów, ale jednocześnie obniża ich plastyczność. Zmiękczanie natomiast prowadzi do zwiększenia plastyczności i łatwości obróbki, ale obniża twardość i wytrzymałość. Obróbka powierzchniowa, tak jak nawęglanie czy azotowanie, może poprawić odporność na zużycie i korozję, a także zwiększyć twardość powierzchni prętów.
Podsumowując, pręty walcowane i ciągnione różnią się pod względem metody produkcji, co wpływa na ich właściwości, takie jak precyzja wymiarów czy jakość powierzchni. Wybór odpowiedniego rodzaju prętów zależy od docelowego zastosowania oraz wymagań dotyczących jakości i kosztów produkcji. Dodatkowo, właściwości prętów można modyfikować poprzez różne rodzaje obróbek cieplnych i powierzchniowych, co pozwala na dostosowanie ich do konkretnych potrzeb.